Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łomży

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Łomży I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Włodzimierz Wójcicki
Sędziowie:	SSO Eugeniusz Dąbrowski SSO Andrzej Kordowski (spr.)
Protokolant:	Katarzyna Milewska

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2017 r. na rozprawie

sprawy z powództwa S. C. (1)

przeciwko M. C., P. C., B. C. i małoletniemu S. C. (2)

o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji M. C.

od wyroku Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt III RC 56/16

I.  apelację oddala;

II.  zasądza od pozwanej M. C. na rzecz powoda S. C. (1) kwotę 1800 złotych tytułem kosztów instancji odwoławczej.

Eugeniusz Dąbrowski W. A. K.

Sygn. akt I Ca 4/17

UZASADNIENIE

S. C. (1) wystąpił do tutejszego Sądu z pozwem przeciwko swojej żonie M. C. oraz swoim dzieciom – P., B. oraz małoletniemu S. M., reprezentowanemu przez przedstawicielkę ustawową matkę M. C.. Po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa wniósł o wygaśnięcie alimentów na rzecz M. C. oraz o obniżenie alimentów zasądzonych od niego na rzecz dzieci z dotychczasowych kwot do kwot po 300 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich.

Pozwani nie uznali powództwa i wnieśli o jego oddalenie.

Sad Rejonowy w Łomży wyrokiem z 11.10.2016 r. w sprawie III RC 56/16 w punkcie I ustalił, że obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej M. C. wynikający z wyroku Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 20.12.2007 r. sygn. akt I C 533/06 ustał z dniem 10 października 2016 r., w punkcie II w pozostałym zakresie powództwo oddalił i w punkcie III koszty postępowania między stronami wzajemnie zniósł.

Sąd Rejonowy ustalił, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z 20 grudnia 2007 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I C 553/06 została orzeczona separacja małżeństwa M. C. i S. C. (1), z winy S. C. (1). W wyroku tym od S. C. (1) zostały zasądzone alimenty na rzecz małoletniej córki P. w kwotach po 1500 zł miesięcznie, na rzecz małoletniego syna B. w kwotach po 1250 zł miesięcznie, na rzecz małoletniego S. M. w kwotach po 950 zł miesięcznie oraz na rzecz jego żony M. C. w kwotach po 1100 zł miesięcznie.

W trakcie tegoż ostatniego ustalania alimentów małżonkowie C. nie mieszkali razem. M. C. wspólnie z małoletnimi dziećmi P., B. i S. M. zamieszkiwali w domu położonym w Ł. przy ul. (...), stanowiącym własność jej i męża. U pozwanej w 2002 r. zdiagnozowano chorobę nowotworową i w dacie orzekania o alimentach była ona po kolejnej operacji. W latach 2003-2007 przeszła chemioterapię, immunoterapię oraz hormonoterapię. Miała orzeczoną częściową niezdolność do pracy do października 2009 r. W prowadzeniu domu oraz w opiece nad dziećmi pomagała jej pomoc domowa oraz opiekunka. Od października 2007 r. pobierała ona rentę okresową w wysokości 626,47 zł, która została jej przyznana do 1 października 2009 r. Do jej rąk płatne były alimenty na jej rzecz oraz małoletnich dzieci, zasądzone od S. C. (1) w trybie zabezpieczenia powództwa w sprawie o separację, w łącznej kwocie 4765 zł miesięcznie. M. C. nigdy nie pracowała zarobkowo, ale przed wystąpieniem z pozwem o separację, pomagała swojemu mężowi w prowadzeniu działalności gospodarczej w postaci kantorów wymiany walut. Prowadzili wysoki standard życia.

Wydatki na utrzymanie samego domu zostały ustalone na kwotę ponad 3000 zł, na którą składały się: koszt zakupu oleju opałowego – 2610 zł, opłata za wodę – 200 zł miesięcznie, za energię elektryczną – 200 zł miesięcznie, za media – 119 zł miesięcznie, za abonamenty telefoniczne – 170 zł w skali miesiąca, wywóz śmieci – 160 zł, podatek roczny od dwóch nieruchomości w wysokości 964 zł (miesięcznie ponad 80 zł) oraz ubezpieczenie nieruchomości w kwocie 1000 zł rocznie (ponad 83 zł miesięcznie). Dodatkowym wydatkiem były koszty utrzymania samochodu w kwocie 1000 zł miesięcznie oraz jego ubezpieczenie z tytułu OC w wysokości 300 zł na okres 3 miesięcy.

Z kolei S. C. (1) podczas ostatniego ustalenia jego obowiązku alimentacyjnego mieszkał w wynajmowanym mieszkaniu. Osiągał wysokie dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej – kantorów wymiany walut. Przychody z jego działalności za dziewięć miesięcy 2006 r. wynosiły 22.181.866,86 zł, przy czym koszty jego uzyskania należały tez do bardzo wysokich, bo wynosiły 22.142.671,22 zł. Dochód, jaki S. C. (1) uzyskał przez te dziewięć miesięcy , tj. od 1 stycznia do 30 września 2006 r., stanowił kwotę 39195,47 zł, a za cały rok 2005 49384,75 zł. Do jego stałych miesięcznych wydatków zaliczała się opłata za stancję w wysokości 750 zł, spłata kredytu w kwocie 1300 zł, zakup benzyny – 800 zł, alimenty na rzecz zony i dzieci w łącznej kwocie 4765 zł oraz zakup leków w wysokości 150 zł. W trakcie tej ostatniej sprawy S. C. (1) był hospitalizowany z powodu przebytego zawału mięśnia sercowego.

W dniu 14 czerwca 2012 r. M. C. wystąpiła do Sądu Rejonowego w Łomży z wnioskiem o podział majątku wspólnego jej i S. C. (1). Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt I Ns 526/12. Na rozprawie w dniu 18 września 2012 r. M. i S. C. (1) zawarli ugodę, mocą której dokonali zgodnego podziału majątku wspólnego w ten sposób, że ustalili, iż na wyłączną własność S. C. (1) przypadają nieruchomości: położona w G. oznaczona nr ewid.(...), położona w Ł. o nr ewid. (...) i (...) oraz położona w S. o nr ewid. (...) i (...), zaś na wyłączna własność M. C. nieruchomości: położona w K. o nr ewid. (...), położona w Ł. o nr E.. (...), (...) oraz (...) oraz samochód osobowy marki M. (...), bez wzajemnych dopłat.

Obecnie M. C. ma ponad 51 lat. Prowadzi już od kilku lat działalność gospodarczą w postaci kantoru wymiany walut, który mieści się w wynajmowanym przez nią lokalu przy Al. (...) w Ł.. Koszt wynajmu stanowi – jak podała – 800 zł miesięcznie. Przychód z prowadzonej działalności w roku 2015 wyniósł 3.502.123,75 zł, zaś dochód 12.217,94 zł. Podała, że w skali miesiąca osiąga z kantoru dochód ok. 3000 zł. Jest to jedyne jej źródło dochodu. Wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej wyceniła na kwotę 2289 zł miesięcznie, przy czym z (...) otrzymuje zwrot kwoty 196,11 zł. Wskazała, że ponosi sama wszystkie opłaty związane z eksploatacją domu. I tak w skali miesiąca wynoszą one: za energię elektryczną- ok. 400 zł , za wodę i ścieki – ok. 200 zł, za abonamenty telefonicznie łącznie około 150 zł, za Internet – 70 zł, za abonament telewizyjny – 30 zł, podatek od nieruchomości 210 zł (kwartalnie), ubezpieczenie domu ok. 700 zł (rocznie). Przez 9 miesięcy dom jest ogrzewany i wówczas w skali miesiąca pozwana wydatkuje na ten cel około 800 zł. Po podziale majątku wspólnego, dom zamieszkiwany przez nią i dzieci, stanowi wyłączną jej własność, podobnie jak samochód. W dniu 17 grudnia 2012 r. w formie aktu notarialnego sprzedała ona nieruchomość położoną w K. za 150.000 zł (kserokopia aktu notarialnego Rep. A Nr (...) – k. 40-42 akt), którą również otrzymała w ramach podziału majątku wspólnego. Według jej oświadczenia pieniądze te wydatkowane zostały przez nią na rozpoczęcie działalności gospodarczej, uregulowanie wcześniejszych zobowiązań oraz na bieżące utrzymanie. Z oszczędności posiada kwotę 55.000 zł, którą „obraca” w kantorze. Odziedziczyła po swoich rodzicach nieruchomość położoną w S. o pow. 50 arów. Spłaca zadłużenie córki w wysokości ok. 4000 zł. Pozwana nosi się z zamiarem sprzedaży domu. Dotychczas nie znalazła chętnych do jego zakupu. W toku sprawy podała, że sprzedała samochód za kwotę 15.000 zł, a sama użytkuje pojazd pożyczony od znajomych. Pomimo wyleczenia choroby nowotworowej, w dalszym ciągu pozostaje ona pod stałą opieką poradni onkologicznej. Poza tym choruje na tarczycę, zwyrodnienie stawów i leczy prawe kolano. Korzysta też z opieki lekarza psychiatry.

Z kolei S. C. (1) ma obecnie ponad 52 lata. W dalszym ciągu prowadzi on tę samą działalność gospodarczą. W dniu 31 maja 2014 r. zamknął kantor w Z. i pozostał mu jedynie punkt w Ł.. W 2013 r. jego dochód wyniósł 31.219,81 zł, w 2014 r. – 22.243,92 zł, zaś w 2015 r. – 27.301,28 zł. Dodatkowo prowadzi on działalność gospodarczą na własnej nieruchomości położoną w Ł. przy ul. (...). Legionów 87 – wypożyczalnię samochodów. Jak podał na rozprawie 7 lipca 2016 r. wartość wszystkich samochodów, które ma w wypożyczalni stanowi kwotę 55.000 zł. Są to stare samochody w ilości 7 sztuk, które – jak twierdził – są przez niego naprawiane. Oświadczył, że koszty naprawy jednego samochodu stanowią kwotę od 1000 zł do 2000 zł. Mieszka w tym samym wynajmowanym mieszkaniu położonym w Ł. przy ul. (...). J. (...). Za wynajem mieszkania płaci miesięcznie 800 zł i w kwocie tej zawierają się wszystkie opłaty eksploatacyjne. Podał, że otrzymaną w ramach podziału majątku wspólnego nieruchomość rolną o pow. 4,2 ha poł. w G., początkowo wydzierżawiał. Teraz nikomu jej nie wydzierżawia. Podał, że nie otrzymuje dopłat unijnych. Według jego oświadczenia, działkę położoną w S. sprzedał za kwotę 50.000 zł, jednakże na tę okoliczność nie przedstawił aktu notarialnego. Jest on również współwłaścicielem w ¼ części odziedziczonego wspólnie z rodzeństwem domu położonego w Ł. przy ul. (...). Dom ten nie jest obecnie przez nikogo zamieszkiwany. Alimenty w łącznej kwocie 4800 zł miesięcznie są przez niego płacone na bieżąco. Nie ma zaległości. Wskazał, że płaci je z dochodu z prowadzonej działalności. Podał, że miesięczny jego dochód stanowi kwotę 2000 zł. Spłaca on zaciągnięty w 2005 r. kredyt hipoteczny. Rata tego kredytu wynosi średnio 1200 zł miesięcznie. Kredyt ten został zaciągnięty wspólnie z pozwaną M. C. na zakup nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...). (...), która obecnie stanowi wyłączną jego własność. Kredyt został zaciągnięty na 30 lat. Termin spłaty ostatniej raty wg harmonogramu spłat został ustalony na 29 czerwca 2035 r. Podał, że miesięcznie na zakup leków przeznacza kwotę 120 zł. Nie przedstawił na tę okoliczność dowodów. Leki te nie są przepisane przez lekarza. Powód kupuje je sam, twierdząc, że sam się leczy na serce.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo S. C. (1) zasługuje na uwzględnienie w niewielkim zakresie, tj. przeciwko M. C.. W pozostałym zakresie, jako niezasadne, podlega oddaleniu.

Sąd Rejonowy wskazał, że stosowanie do treści art. 60 § 1 k.r.o., małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego, przy czym obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa.

Przepis powyższy stosuje się odpowiednio w przypadku obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków pozostających w separacji drugiemu (art.61 ⁴§4 kro).

Do zmiany lub wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego względem małżonka rozwiedzionego (czy też pozostających w tym konkretnym przypadku w separacji) stosuje się przepis art. 138 kro. Zgodnie z tym przepisem, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Pod pojęciem „zmiany stosunków” należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Dlatego przy ocenie czy zachodzą przesłanki do zastosowania art. 138 kro należy mieć na uwadze wszystkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków.

Z powyższego wynika zatem, że rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 k.r.o. wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się ostatniego wyroku ustalającego wysokość alimentów, ze stanem istniejącym w dacie orzekania co do ich wygaśnięcia czy obniżenia.

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na potrzeby sprawy, Sąd Rejonowy ocenił, że nastąpiła istotna zmiana stosunków od czasu ostatniego określenia alimentów na rzecz M. C., uzasadniająca ustalenie ich wygaśnięcia. Sąd Rejonowy wskazał, że alimenty na rzecz M. C. zostały po raz ostatni ustalone w wyroku Sądu Okręgowego w Łomży z 20 grudnia 2007 r., akt I C 553/06 na kwotę po 1100 zł miesięcznie. Od ostatniej konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego upłynął dość znaczny okres, albowiem ponad 8 lat. W czasie, gdy orzekane były alimenty, pozwana była osobą poważnie chorą onkologicznie. Otrzymywała ona jedynie rentę w wysokości niewiele ponad 600 zł. Obecnie sytuacja – zarówno finansowa, jak i zdrowotna powódki - ustabilizowała się i niewątpliwie w ocenie Sądu Rejonowego jest lepsza niż ta, którą ona wykazywała podczas ostatniej sprawy. Przede wszystkim zaznaczyć należy, że mimo, iż powódka pozostaje pod stałą kontrolą poradni onkologicznej, to aktualnie choroba jest wyleczona. M. C. wskazywała na wiele innych schorzeń, ale zdaniem Sądu w żaden sposób nie dyskwalifikują one jej do świadczenia pracy zarobkowej, co zresztą pozwana czyni.

Sąd Rejonowy podał, że pozwana od kilku lat prowadzi identyczną działalność gospodarczą jak powód, tj. kantor wymiany walut. Zatem, w przeciwieństwie do poprzedniego okresu, ma ona stały dochód.

Dodatkowo zdaniem Sądu Rejonowego nie można pominąć, że pozwana posiada dość znaczny majątek. Z tytułu podziału majątku wspólnego stała się ona wyłączną właścicielką dwóch nieruchomości, przy czym jednej zabudowanej domem, i samochodu. Jedna z nieruchomości została przez nią sprzedana za niemałą kwotę, bo 150.000 zł. Sprzedaż nastąpiła 4 lata temu i jeżeli faktycznie większa część tej kwoty została wydatkowana na spłatę zadłużenia, czy kredytu zaciągniętego na prowadzoną działalność gospodarczą, to jakaś kwota musiała pozostać do jej dyspozycji. Pozwana twierdząc, że jej sytuacja materialna nie uległa polepszeniu na przestrzeni tych ostatnich lat, dysponując tak znaczną kwotą, powinna pozostałą jej część oszczędnie i rozważnie wydatkować.

Pozwana jest także właścicielką nieruchomości o pow. 50 arów, którą odziedziczyła po swoich rodzicach. Również może ją wydzierżawiać i czerpać z tego tytułu dochód, albo ją sprzedać. Sąd Rejonowy zważył także, pozwana wskazywała również w toku niniejszej sprawy, że dużym obciążeniem dla budżetu rodzinnego stanowi utrzymanie domu, w którym zamieszkuje ona wspólnie z dziećmi, dlatego chce go sprzedać, ale nie ma chętnych do jego kupna. Być może powinna ona bardziej zintensyfikować działania w tym przedmiocie i zastanowić się nad oferowaną ceną sprzedaży.

Sąd Rejonowy, dokonując kompleksowej analizy i oceny sytuacji materialnej pozwanej, jaka istniała ponad 8 lat temu, z zastaną obecnie, nie miał żadnych wątpliwości, że sytuacja pozwanej uległa znaczącej poprawie. Nie znajduje się ona w niedostatku. Powyższe uzasadnia zatem wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego S. C. (1) względem niej. Wprawdzie pozwana wielokrotnie w toku postępowania zaprzeczała twierdzeniom powoda sprowadzającym się do tego, że jego sytuacja materialna uległa pogorszeniu, jednakże art. 138 kro nie uzależnia zmiany dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego tylko i wyłącznie od sytuacji zobowiązanego, ale i od aktualnej sytuacji osoby uprawnionej – co też było przedmiotem badania i oceny przez Sąd Rejonowy rozstrzygający niniejszą sprawę.

Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy uznał za w pełni zasadne, ustalenie, że obowiązek S. C. (1) wobec M. C., ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z 20 grudnia 2007 r., wydanym w sprawie I C 553/06, ustał z dniem 10 października 2016 r.

Jeżeli chodzi natomiast o zmiany w międzyczasie w sytuacji powoda S. C. (1), to Sąd Rejonowy uznał, że jego sytuacja majątkowa nie uległa znaczącej zmianie.

Z powyższych względów, Sąd Rejonowy na podstawie art. 60 § 1 kro, art. 61 ⁴§4 kro, art. 138 k.r.o., art. 133 § 1 k.ro. i art. 135 § 1 i 2 k.r.o. orzekł jak w sentencji wyroku (pkt. I i II). O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 kpc.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana M. C.. Wyrok zaskarżyła w części, tj. w punkcie I zarzucając mu:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego poprzez błędne zastosowanie w sprawie treści art. 60 § 1 kro w zw. z art. 138 § 1 kro w sytuacji gdy separacja orzeczona została z wyłącznej winy S. C. (1) i przesłanką merytoryczną do alimentacji nie jest niedostatek a pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego w rozumieniu art. 60 § 2 kro;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych Sądu polegający na ustaleniu:

- iż choroba pozwanej jest wyleczona, mimo że nadal pozostaje pod opieką poradni onkologicznej i genetyki oraz innych specjalistycznych, gdyż pozwana posiada zmutowany gen, który odpowiada za chorobę nowotworową i tkwi w organizmie pozwanej,

- braku uwzględnienie chorób współistniejących będących skutkiem intensywnego leczenia choroby zasadniczej,

- wadliwych dochodów pozwanej z prowadzonej działalności i jej sytuacji materialnej;

3. przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów i dokonanie dowolnej oceny polegającej m.in. na braku uwzględnienia faktu, i pozwana ma ustalony stopień niepełnosprawności na stałe, co oznacza iż brak jest pozytywnych rokować co do stanu zdrowia pozwanej, stanu oszczędności pozwanej, który nie istnieje oraz możliwości zarobkowych pozwanej.

Podnosząc powyższe zarzuty wniosła o zmianę wyroku Sądu I – instancji i oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów procesu.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o oddalenie jej w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Podniesione w sprawie zarzuty nie mogły prowadzić do zmiany zaskarżonego orzeczenia.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i poprzedzająca te ustalenia ocena materiału dowodowego są prawidłowe. Dokonana ocena materiału dowodowego jest trafna i mieszcząca się w granicach art. 233 §1 k.p.c. Stan faktyczny ustalony przez Sąd Rejonowy Sąd Okręgowy przyjmuje również za podstawę swojego orzeczenia.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, sytuację osobistą i majątkową stron w dacie ostatniego orzekania o obowiązku alimentacyjnym powoda wobec pozwanej. Sąd Okręgowy nie znalazł także podstaw do zakwestionowania ustaleń Sądu Rejonowego w przedmiocie aktualnej sytuacji majątkowej i zarobkowej pozwanej. Materiał zgromadzony w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach Sądu Rejonowego w Łomży I Ns 526/12 wskazuje, że po orzeczeniu między stronami separacji strony dokonały podziału majątku wspólnego na skutek czego pozwana stała się właścicielką nieruchomości wraz z domem mieszkalnym, w którym zamieszkuje oraz nieruchomości położonej w K.. Sąd Rejonowy prawidłowo także ustalił, że pozwana ze sprzedaży nieruchomości uzyskała kwotę 150.000 zł, która częściowo pozwoliła jej na rozpoczęcie działalności gospodarczej, a częściowo na posiadanie oszczędności w kwocie 50.000 zł. Poza sporem było, że pozwana podjęła się prowadzenia własnej działalności gospodarczej w postaci kantoru wymiany walut, i którą od kilku lat kontynuuje. Wbrew zarzutom skarżącej ustalenia Sądu Rejonowego w przedmiocie wysokości uzyskiwanych przez pozwaną dochodów nie były obarczone błędem. Powódka na rozprawie rożnie wskazywała, co do osiąganego dochodu, raz podawała, że osiąga dochód około 2.000 zł miesięcznie, z kolejnych jej twierdzeń wynikało że z prowadzenia kantoru osiąga około 3.000 zł (k. 64-63). Dlatego, zdaniem Sądu Okręgowego, zasadnym było przyjęcie że dochody uzyskiwane przez powódkę różnią się i są wyższe od tych, które wynikają z przedłożonych przez nią deklaracji PIT-36. Sąd Rejonowy dokonał także prawidłowych ustaleń faktycznych co do stanu zdrowia pozwanej. Powódka przed orzeczeniem separacji zachorowała na raka piersi, przeszła operację, w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym powoda musiała kontynuować leczenie, była niezdolna do pracy. Z przedłożonych przez pozwaną dowodów wynika, że obecnie choroba podstawowa wymaga od pozwanej poddawania się regularnym kontrolom w poradniach specjalistycznych i w tym sensie Sąd Rejonowy trafnie przyjął, że stan zdrowia pozwanej jest ustabilizowany. Jednocześnie jednak Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny nie pominął, że powódka ma stwierdzony choroby współistniejące, takie jak tarczyca, zwyrodnienie stawów oraz korzysta z opieki lekarza psychiatry.

Wprawdzie z orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności oraz z samej istoty problemów natury onkologicznej, które dotknęły pozwaną wynika, że obecny stan jej zdrowia nie ulegnie znaczącej poprawie, to jednak nie podważa to ustaleń Sądu Rejonowego co do jej możliwości zarobkowych. Z przedłożonych na etapie postępowania przez Sądem II instancji dowodów wynika, że pozwana regularnie korzysta ze zwolnień lekarskich. Pozwana jednak nie wykazała, aby wpływało to na prowadzoną przez nią działalności gospodarczą oraz możliwości uzyskiwania dochodów. Pozwana na czas swej niedyspozycji do wykonywania pracy nie zawiesza działalności gospodarczej. Ponadto nie traci ona źródeł utrzymania, gdyż za czas zwolnienia przysługuje jej zasiłek chorobowy. Przedłożone przez pozwaną zaświadczenia lekarskie oraz skierowania potwierdzają natomiast okoliczności bezspornej, tj. to iż pozwana pozostaje pod kontrolą poradni w związku ze przebytą chorobą. Nie wykazała jednak, aby skutki tej choroby w chwili obecnej przedkładały się na możliwość wykonywania przez nią pracy i uzyskiwania dochodów.

Sąd Rejonowy, dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych oraz zgodnej z dyrektywą art. 233 § 1 k.p.c. oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zasadnie uwzględnił żądanie powoda ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej M. C..

W tym miejscu należy wskazać, że trafnie skarżąca podnosi, że w sprawie zastosowanie winien znaleźć art. 60 § 2 kro, który poprzez odesłanie zawarte w art. 60 ⁴ § 4 kro znajduje odpowiednie zastosowanie do małżonków pozostających w separacji i art. 138 kro. Separacja między stronami została bowiem orzeczona z winy pozwanego. Zgodnie z art. 60 § 2 kro jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Istotą powołanej wyżej regulacji jest zapobieżenie sytuacji, w której rozwód (separacja) miałby spowodować pogorszenie w istotny sposób sytuacji materialnej małżonka niewinnego w porównaniu z sytuacją, w której znajdowałby się w prawidłowo funkcjonującym małżeństwie. Pozostaje to jednak bez wpływu na zasadność apelacji. Sąd Rejonowy słusznie bowiem dokonał rozważań ustalonego stanu faktycznego w aspekcie przesłanek z art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego może oznaczać zmianę wysokości świadczenia alimentacyjnego lub czasu trwania tego obowiązku. W sytuacji, która miała miejsce w przedmiotowej sprawie, w której podstawą pierwotnego ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego było orzeczenie Sądu, konieczne jest odniesienie się do okoliczności faktycznych, jakie miały miejsce w dacie pierwotnego ustalenia wysokości świadczeń. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki dotyczące zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków.

Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, że od czasu ostatniego ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego obciążającego powoda, po stronie pozwanej doszło do zmiany stosunków, która uzasadniała ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Stanowisko Sądu Rejonowego oparte jest na porównaniu stanu zdrowia, stanu majątkowego oraz możliwości zarobkowych pozwanej. Zmiana ta miała charakter istotny. Pozwana ze względu na stan zdrowia była osobą niezdolną do podjęcia pracy. Z uwagi na powyższe w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym powoda orzeczenie separacji pociągało istotne pogorszenie sytuacji materialnej pozwanej, która z przyczyn od siebie niezależnych została pozbawiona źródeł utrzymania oraz nie posiadała majątku, którym mogłaby swobodnie rozporządzać. Sąd Rejonowy zasadnie stwierdził, że sytuacja materialna pozwanej na przestrzeni lat uległa zmianie. Sąd Rejonowy wziął pod uwagę fakt, że od kilku lat prowadzi ona działalność gospodarczą, która przynosi jej dochody. Pozwana nie wykazała przy tym, aby miała ona dla niej jedynie walor terapeutyczny. Ponadto na ocenę Sądu Rejonowego wpłynęły także takie okoliczności jak: stan majątkowy pozwanej wynikający z podziału majątku wspólnego oraz z dziedziczenia po rodzicach.

Obowiązek alimentacyjny małżonka wyłącznie winnego wprawdzie nie jest ograniczony do zaspokajania tylko usprawiedliwionych potrzeb małżonka z którym pozostaje w separacji, ale nie sięga tak daleko, aby miał on zapewnić małżonkowi równą stopę życiową. Dla oceny, czy warunek przewidziany w art. 60 § 2 kro został spełniony istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód (separacja) nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie. Pogorszenie sytuacji materialnej musi mieć charakter istotny. W dacie orzeczenia separacji sytuacja majątkowa pozwanej wynikała ze stanu zdrowia pozwanej i związanej z tym niezdolności do pracy zarobkowej. Obecnie sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanej ulegała zmianie i pozwana nie wykazała, że jej sytuacja materialna byłaby w sposób istotny lepsza gdyby nie orzeczenie separacji. Powód bezspornie prowadzi działalność gospodarczą, posiada majątek, ale jednocześnie ciążą na nim zobowiązania finansowe w postaci rat kredytu hipotecznego zaciągniętego w trakcie kiedy małżonkowie pozostawali razem. Nadal ciążą na nim obowiązki alimentacyjne względem trójki dzieci, w tym dwoje dorosłych. Sąd Rejonowy trafnie ustalił, że powód uzyskuje dochody wyższe niż te jakie deklarował w trakcie postępowania, nie mniej zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na ustalenie faktycznej ich wysokości. Dlatego samo twierdzenie, że powód prowadzi wystawny tryb życia nie jest wystarczające do stwierdzenia, że w sprawie nadal zachodzą warunki z art. 60 § 2 kro.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania za drugą instancję Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 w zw. z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015, poz. 1800 ze późn. zm.).