Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Łomży

UZASADNIENIE

Powódka (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. –wnosiła o zasądzenie od W. C. kwoty 99.307,24 zł oraz 1.242 zł tytułem kosztów procesu.

W uzasadnieniu żądania strona powodowa podnosiła, że w dniu 21.07.2017r. (...) S.A. zawarła z pozwanym umowę o kredyt gotówkowy. W dniu 29.03.2019r. nastąpiła zmiana nazwy kredytodawcy na (...) Bank (...) S.A. Pozwany zobowiązał się do spłaty kredytu w wysokości, na warunkach i w terminie ustalonym w umowie. Nie spłacił kredytu i wymagalne wierzytelności ujawnione w księgach powoda stanowią kwotę dochodzona pozwem, na którą składa się kapitał w wysokości 94.709,68 zł , odsetki umowne 3.949,75 zł, odsetki za opóźnienie 647,81 zł . Zadłużenie jest wymagalna najpóźniej od dnia 31.01.2019r., tj. od daty rozwiązania umowy. Pozwany został wezwany do zapłaty pismem z dnia 23.05.2019r., jednak nie spełnił świadczenia, jak też nie dały rezultatu propozycje pozasądowego załatwienia sporu w drodze restrukturyzacji, o czym kredytobiorca został poinformowany.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 10.10.2019r., Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie nakazał pozwanemu aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacił powodowi kwotę dochodzoną pozwem wraz z kosztami procesu, albo wniósł w tym terminie sprzeciw.

Pozwany –W. C. wniósł w terminie sprzeciw od tego nakazu zapłaty. Zaskarżając nakaz w całości podnosił nieudowodnienie istnienia wierzytelności, jej wysokości oraz braku wymagalności roszczenia. Twierdził, ze strona powodowa nie przedstawiła umowy stanowiącej podstawę żądania, nie udowodniła, że pozwany otrzymał jakiekolwiek świadczenie pieniężne z tego tytułu. Wskazując na powyższe wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy w Łomży ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lipca 2017r. pomiędzy Bankiem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. a A. C. i W. C. została zawarta Umowa nr (...) kredytu gotówkowego oraz o kartę kredytową. W umowie tej A. C. była „kredytobiorcą 1” bądź w zakresie postanowień Umowy dotyczących Karty (...), a W. C. był zwanym (...). Oboje byli w umowie zwani łącznie kredytobiorcą. Zgodnie z treścią tej umowy kredytobiorca zobowiązał się oddać kredytodawcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązał się do korzystania z niej na warunkach określonych w Umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu na zasadach zawartych w Szczególnych Warunkach Umowy kredytu gotówkowego ( (...))i Ogólnych Warunkach Umowy kredytu gotówkowego (OWU KG). Zgodnie z zawartą umową Bank udzielił kredytobiorcy kredytu gotówkowego w wysokości 101.659,52 zł . Kredyt przeznaczony był na spłatę zobowiązań kredytodawcy w bankach oraz na sfinansowanie potrzeb własnych. Całkowita kwota kredytu wynosiła 91.031 zł, całkowity koszt kredytu 29.857,25 zł, odsetki za cały okres kredytowania 19.228,73 zł, koszty ubezpieczenia jako zabezpieczenie kredytu za cały okres obowiązywania umowy wynosiły 10.628,52 zł. Całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę na podstawie umowy wynosiła 120.888,25 zł. Strony umówiły się, że uruchomienie kredytu nastąpi jednorazowo w terminie 7 dni roboczych od zawarcia umowy zgodnie z dyspozycją uruchomienia kredytu. Zgodnie z § 4 umowy kredytobiorca zobowiązał się do spłaty rat kapitałowo- odsetkowych na rachunek kredytowy wskazany w harmonogramie spłat w 84 miesięcznych równych ratach. Kredytobiorca zobowiązał się do spłacania kredytu w terminach i na zasadach określonych w Umowie.(cz.II,§1 pkt.1)

W § 5 Umowy ustęp 3 pkt. 1 strony ustaliły, że Bank może wypowiedzieć umowę kredytu gotówkowego w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia upadłością kredytobiorcy lub niedotrzymania przez kredytobiorcę przynajmniej jednego z następujących zobowiązań dotyczących warunków udzielenia kredytu:1. Gdy kredytobiorca nie zapłaci w terminie określonym w Umowie kredytu gotówkowego rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu gotówkowego lub podania przez kredytobiorcę informacji nieprawdziwych, uzasadniających okoliczności, że gdyby Bank nie działał pod wpływem tych informacji, nie zawarłby Umowy. W ustępie 4 § 5 umowa stanowiła, że okres jej wypowiedzenia przez Bank wynosi 30 dni, a wypowiedzenie Umowy składane jest w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Okres wypowiedzenia liczony jest od dnia doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu. (ustęp5) Zgodnie z ustępem 6 § 5, po upływie okresu wypowiedzenia Umowy cała kwota kredytu wraz ze wszystkimi odsetkami i kosztami staje się wymagalna bez dodatkowych wezwań. Kredytobiorcy 1 i 2 podpisali umowę. (dowód umowa k- 30-35) Otrzymali harmonogram spłat z terminem płatności rat do 12 dnia każdego miesiąca. (k- 36)

Kredytobiorca spłacał raty od września 2017r. do stycznia 2018r., a następnie w miesiącu marcu 2018r. uiścił raty za luty i marzec 2018r. i zaprzestał spłat. (k- 47-48)

W dniu 21 lutego 2018r. (...) sporządził pismo skierowane do W. C. stanowiące Zawiadomienie ( pierwszy monit) o zadłużeniu na ten dzień kapitału wymagalnego oraz odsetek wymagalnych w kwocie 1.252,44 zł i wzywające do uregulowania powstałej zaległości w terminie 14 dni roboczych. Pismo zawiera zawiadomienie o możliwości wystąpienia z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia na warunkach wspólnie uzgodnionych. (k-37)

W dniu 20 marca 2018r. (...) sporządził pismo skierowane do W. C. zatytułowane Zawiadomienie ( pierwszy monit) zawiadamiające, że z tytułu ww. umowy zadłużenie kapitału wymagalnego (przeterminowanego) oraz odsetek wymagalnych (przeterminowanych) wynosi 1.399,64 zł. Pismo to zawierało wezwanie do zapłaty ww. kwoty w terminie 14 dni roboczych, również informowało o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. (k- 38)

Kolejne pismo skierowane przez kredytodawcę ( wówczas (...)) z daty 7.05.2018r. jako Zawiadomienie ( pierwszy monit) informuje o zadłużeniu na te datę w kwocie 1.445,25 zł i warunkach jak w poprzednich pismach.(k- 39)

Następnie sporządzony został Monit noszący datę 3.06.2016r. informujący o wysokości zadłużenia przeterminowanego w kwocie 2.898,21 zł i wzywający do niezwłocznego uregulowania powstałej zaległości na numer rachunku wskazany wcześniej w umowie. (k-40) Datę 2.07.2018r. nosi adresowane do pozwanego pismo zatytułowane Monit ostateczny, wskazujące na zadłużenie z ww. kredytu w kwocie 4.361,79 zł i wzywające do niezwłocznego uregulowania powstałej zaległości. Jednocześnie zawarta została informacja, że nieuregulowanie należnej kwoty może doprowadzić do umieszczenia danych osobowych adresata pisma w Systemie Bankowego Rejestru oraz spowoduje przeniesienie sprawy na ostatni etap windykacji, którym będzie wypowiedzenie umowy kredytowej, a co za tym idzie, postawienie całej kwoty kredytu wraz z należnymi odsetkami i opłatami w stan natychmiastowej wymagalności. (k- 41)

Datę 18.10.2018r. nosi skierowane do pozwanego pismo jako Monit ostateczny wskazujące na wysokość zadłużenia z przedmiotowej umowy na kwotę 10.345,24 zł, wzywające do niezwłocznego uregulowania powstałej zaległości, informujące o umieszczeniu informacji o powstałym zadłużeniu w systemie Biura (...) S.A. oraz spowodowaniem wypowiedzenia umowy.(k-42)

Pismem z dnia 14.11.2018r. skierowano do pozwanego O. wezwanie do zapłaty istniejącego na ten dzień zadłużenia w kwocie 11.874,57 zł w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, z informacjami jak w poprzednich pismach i wskazanym rygorem wypowiedzenia umowy oraz skutkach wypowiedzenia. (k- 43)

W dacie 12.12.2018r. sporządzono skierowane do pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu (...)- (...) w całości. Z informacją, że umowa ulega rozwiązaniu w terminie 30 dni od daty doręczenia niniejszego wypowiedzenia i po upływie tego terminu zobowiązanie wynikające z umowy kredytu będzie wymagalne w całości. Wskazano, że całkowite zadłużenie na dzień sporządzania niniejszego pisma wynosi 98.092,58 zł. (k-44)

W dniu 29.03.2019r.nastąpiła zmiana nazwy kredytodawcy na (...) Bank (...) S.A.

W dacie 23.05.2019r. sporządzono skierowane przez powodową Spółkę do pozwanego P. wezwanie do zapłaty kwoty 99.307,24 zł, z powołaniem się na numer umowy w terminie 14 dni.(k- 88)

Z wyciągu z ksiąg Banku wystawionego 21.08.2019r. wynika, że na dzień 20.08.2019r. zadłużenie pozwanego z tytułu umowy objętej niniejszym pozwem płatne i wymagalne wynosi 99.307,24 zł. i na co składa się kwota pieniężna z tytułu niespłaconego kapitału, odsetek umownych, odsetek za opóźnienie( karnych) oraz opłat i prowizji. Do wyciągu strona powodowa dołączyła historię rachunku dla wskazanej powyżej umowy kredytowej. (k- 86-87)

Sąd Okręgowy w Łomży zważył co następuje:

W świetle zebranego materiału dowodowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Poza sporem w sprawie jest okoliczność, że w dniu 21.07.2017r. została zawarta umowa o kredyt nr (...)- (...), której stronami byli: powodowa Spółka nosząca w tej dacie inną nazwę – występująca jako kredytodawca oraz A. C. i W. C., zwani w umowie kredytobiorcą. Nie budzi wątpliwości, że z uwagi na charakter zobowiązania, strona powodowa mogła skierować powództwo do jednego z kredytobiorców, tj. W. C. i że kredytobiorca określony w umowie zaprzestał spłacania rat kredytu.

Bezsporne jest też, że integralną częścią zawartej umowy były warunki umowy, w tym m.in. termin i sposób wypowiedzenia umowy przez kredytodawcę, od spełnienia których zależała skuteczność złożonego oświadczenia woli Banku. I tak, zgodnie z łączącą strony umową wypowiedzenie umowy o kredyt przez Bank mogło nastąpić, gdy kredytobiorca zalegał za 2 miesiące płatności rat, został wezwany do zapłaty tych zaległości w terminie 14 dni w formie pisemnej, a następnie wypowiedzenie zostało sporządzone w formie pisemnej ( pod rygorem nieważności) z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od daty doręczenia kredytobiorcy tego oświadczenia.

Już z powyższych uregulowań wynika, że warunkiem wypowiedzenia było: istnienie zaległości w spłacie rat, wezwanie do zapłaty zaległości w terminie 14 dni, a następnie pisemne wypowiedzenie umowy z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia, skutecznie doręczone kredytobiorcy.

Wobec tak sformułowanej treści umowy, to na stronie powodowej spoczywał ciężar dowodu, wynikający z dyspozycji art. 6 kc , że doręczyła skutecznie powodowi wezwanie do zapłaty, a następnie wypowiedzenie umowy z zachowaniem 30 dniowego okresu.

Z zebranego materiału dowodowego wynika, że powódka sporządzała adresowane do pozwanego różnego rodzaju pisma wzywające do zapłaty zadłużenia. Noszą one różne daty w przedziale kilku miesięcy i różne nazwy, jak: zawiadomienie, monity, monit ostateczny, wezwanie do zapłaty, ostateczne wezwanie, wreszcie wypowiedzenie. Nie ma jednak dowodu, że strona powodowa doręczała te pisma pozwanemu w skuteczny sposób. Strona powodowa nie udowodniła też, aby skierowała do pozwanego skuteczne wezwanie do zapłaty, a następnie wypowiedzenie umowy. Nie ma bowiem dowodu, że pisma te zostały pozwanemu wysłane i doręczone. Fakty te mają bowiem istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, ponieważ są to fakty prawotwórcze, czyli wykazujące istnienie prawa,( w postaci wypowiedzenia umowy, gdyby to wypowiedzenie skutecznie nastąpiło poprzez doręczenie pisemnego oświadczenia woli powoda)), bądź też tamujące prawo, (czyli wskazujące na to, że żądanie strony powodowej jest nieuzasadnione). Ponieważ to strona powodowa z tych twierdzeń wywodziła dla siebie skutki prawne w postaci złożenia pozwanemu oświadczenia woli, od którego zależy wymagalność roszczenia, na niej spoczywał ciężar udowodnienia, że takie czynności wykonała prawidłowo i z zachowaniem warunków ustalonych w łączącej strony umowie.

Pozwany w zarzutach pod adresem strony powodowej podnosił m.in. okoliczność, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytowej, ponieważ nie otrzymał zarówno wezwania do zapłaty zadłużenia w terminie 14 dni, jak też pisemnego wypowiedzenia umowy. Wobec takich twierdzeń, w myśl wskazanego powyżej przepisu art. 6 kc, to na stronie powodowej spoczywał obowiązek udowodnienia, że oświadczenia woli przewidziane w § 5 przedmiotowej umowy zostały doręczone pozwanemu w warunkach tam przewidzianych.

Z dowodów złożonych przez stronę powodową nie można wywieźć skutecznego wniosku, że Bank jako kredytodawca w prawidłowy sposób doręczył W. C. pisma wzywające do zapłaty, a następnie pisemne wypowiedzenie. Początkowo strona powodowa reprezentowana przez fachowego pełnomocnika, wezwana do złożenia wszystkich dowodów, przedstawiła wyłącznie kopie pism kierowanych do pozwanego bez dowodów ich doręczenia. ( k- 37-44)

Następnie, wezwana do złożenia dowodów doręczenia pozwanemu takiej korespondencji, złożyła kserokopie strony K. nadawczej listów poleconych z informacją, że nadano dnia 16.11.2018r. i 17.12.2018r. w UP P., gdzie w pierwszej dacie nazwisko pozwanego figuruje pod pozycją (...), a drugiej dacie pod pozycją (...). W obu przypadkach brak jest numeru nadawczego ( k- 108,111 i 45), który pozwalałby na identyfikację przesyłki, jak i dowodu, jakiego rodzaju przesyłka została skierowana do pozwanego. Taki fragment książki nadawczej powoda jest prywatnym dokumentem, z którego nie można wysnuć wniosku, jaka przesyłka została nadana, a przede wszystkim, czy została skutecznie doręczona adresatowi Jeżeli miałoby to dotyczyć wypowiedzenia noszącego datę 12.12.2018r., to wypowiedzenie to (k- 44) wskazuje jako miejsce sporządzenia W., a miałoby zostać nadane dopiero 17.12.2018r. w P.. W obu tych czynnościach jednocześnie brak jest dowodu doręczenia pozwanemu korespondencji, na którą powołuje się strona powodowa. Forma taka nie czyni jednak zadość wymogom przewidzianym w umowie w zakresie spełnienia przez pożyczkodawcę obciążających go warunków, od których zależy skuteczność wypowiedzenia umowy. Brak jest dowodu zwrotnego potwierdzenia odbioru przez pozwanego przesyłek w postaci wezwania do zapłaty i pisemnego wypowiedzenia, od których zależy skuteczność uznania wypowiedzenia przedmiotowej umowy. Ustalając zasady obiegu korespondencji na zewnątrz w sposób pozbawiający się dowodu skutecznego wykonania obowiązków w zakresie złożenia oświadczenia woli wywołującego określone skutki prawne, powódka nie może domagać się akceptacji ryzyka z tym związanego, które przez to na siebie przyjęła

Strona powodowa była zobowiązana przez Sąd do złożenia dokumentacji związanej z zawartymi umowami, korespondencji kierowanej do pozwanego, dowodami wytworzenia poszczególnych pism oraz ich wysłania i doręczenia. Nie wykonała tego zarządzenia i nie złożyła dowodów skutecznego doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy, przy czym znamienne jest, że żadne z kilku pism kierowanych do kredytobiorcy od lutego do listopada 2018r. nie zawiera dowodu ich nadania, a tym bardziej dowodu doręczenia adresatowi. Takiego dowodu nie stanowi także złożona kopia dokumentu śledzenia przesyłki, która została nadana 28.05.2019r. i odebrana w S. w dniu 14.06.2019r. (k- 89) Nie wiadomo bowiem jakiej przesyłki dotyczy ten dowód, do kogo skierowanej, z jaką zawartością i przez kogo odebranej. Potwierdzenie odbioru w takiej treści jak zostało złożone przez powódkę, w okolicznościach sprawy, nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania, że wypowiedzenie zostało pozwanemu skutecznie doręczone.

Strona powodowa wykorzystując uprzywilejowaną pozycję z racji specyfiki prowadzonej działalności, ukształtowała w § 5 umowy warunki skuteczności wypowiedzenia przez nią umowy i już z tego względu obowiązana jest do wykazania, że spełniła wymogi tam przewidziane w zakresie doręczenia pozwanemu najpierw wezwania do zapłaty, a następnie pisemnego wypowiedzenia umowy objętej pozwem. Obie te czynności obciążające Bank powinny być skierowane do pozwanego w taki sposób, że po ich wystosowaniu mógł się z nimi zapoznać zwłaszcza, że od daty skutecznego złożenia oświadczenia woli przez stronę powodową biegł termin 30 dniowego okresu wypowiedzenia umowy. Sąd Okręgowy podziela przy tym przytoczone przez pełnomocnika pozwanego stanowiska judykatury w zakresie skutecznego wypowiadania umów bankowych, bez potrzeby ich ponownego przytaczania.

Wskazane okoliczności dowodzą, że umowa kredytu nie została przez powódkę skutecznie wypowiedziana pozwanemu, co skutkowało oddaleniem powództwa, niezależnie od pozostałych zarzutów zawartych w sprzeciwie co do wysokości wierzytelności, które nie miały już wpływu na wynik sprawy.

Dlatego uwzględniając powyższe okoliczności powództwo jako nieudowodnione ze wskazanych powyżej względów podlegało oddaleniu.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu ze względu na wynik sprawy i jej przegranie prze stronę powodową, stanowi art. 98 kpc w zw. z § 2 pkt.6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.)